Hargeisa(Wajaalenews):-cilmi badhayaal ku takhasuusay dhinaca maskaxda iyo sida ay u shaqayso ayaa soo bandhigay caqabadaha iyo dhibaatooyinka ku yimaada marka ay la soo darsaan xaalado kala duwan

waxa kale oo ay ogadeen in ay maskaxda bini adamku ay halis ku jirto marka ay si xoog ah u fikirto ama ugu mashquusho caqabado la soo gudbonaada oo ay u nugushahay inay waxyeelo soo gaadho hamsi u socodka maskaxda.

hadaba khabiir ku takhasuusay nidaamka ay maskaxdu u shaqayso ayaa waxa uu yidhi isaga oo ka  “waxaa jira waxyaabo badan oo walbahaar ah, waxaad u baahan tahay inaad ku kalsoonidid naftaada; mar walba ku noqo qofka naftiisa og inaad tahay, oo aan cidna kuu sheegin wax kale duwan, sababtoo ah qof kasta oo gaar ah iyo qof waliba way kala fikir duwan yihiin. “- McKayla Maroney

Xitaa sida dadka waaweyn, maskaxdeenu waa kuwo walxo cufan leh waxayna u nugul yihiin isbeddel. Waxyaabaha aan maalin walba sameyno waxay saamayn ku yeelan karaan maskaxdeena – waxoogaa way  wanaagsan yihiin , qaarna ma fiicna. dhibaatooyinka la soo darsaa  wuxuu u beddeli karaa maskaxaheena si weyn, xitaa marka aynaan ogeyn. Taasi waa sababta aad u hubineysid inaad ogaatid sida loola dagaalamo walaaca waa muhiim ee naftaada la soo darsa .

“Muddo dheer ayaa la ogaaday in cudurada la xariira cadaadiska, sida dhibaatooyinka ba’an ee walbahaarka (PTSD) ay kicinayaan isbeddelka qaabdhismeedka maskaxda, oo ay ku jiraan kala duwanaanta mugga maskaxda  oo ka soo horjeeda arrin cad, iyo weliba xajmiga iyo isku-xirnaanta unugyadda , ”

.Cadaadiska ba’an wuxuu saameyn ku yeelan karaa jirka jirkeena, iyo sidoo kale maskaxdeena. Cilmi-baadhayaashu waxay leeyihiin jawaab ku saabsan waxa dhab ahaan ku dhacaya maskaxdeena marka ay la kulmaan walaac wakhti dheer iyo  diiqad joogto ah.

Qaybtii Kowaad…………………….

Wariye Abdiqadir Habane

Hargeisa Office

Wajaalenews