Hargeysa (Wajaale News): Xaflad loogu dabaal-dagayey xuska Maalinta araga adduunka (World Sight Day) oo loo asteeyey in sanad-walba loo dabaal-dego maanta oo kale 10-October 2013 ayaa si weyn looga xusay Somaliland.
Munaasibadii loo sameeyey dabaal-dega munaasibadan oo lagu qabtey Huteelka Maansoor ee Magaalada Hargeysa ayaa waxa ka soo qeybgalay

Wasiirka Caafimaadka Somaliland Dr.Saleebaan Ciise Axmed (Xaglo-toosiye), qaar ka mida dhakhaatiirta Indhaha Jeexa, Masuuliyiinta hay?ada Manhal,Wakiilka hay?ada WHO ee Somaliland iyo masuuliyiin kale,Waxaana Munaasibadan soo qaban-qaabiyey hay?ada Manhal.
Wasiirka Caafimaadka Somaliland Dr.Saleebaan Ciise Axmed (Xagla-toosiye) oo xafladaasi ka hadlay ayaa waxa uu u mahad-celiyey hay?ada Manhal oo iyadu qabatay xuskaasi, isaga oo si faah-faahsan uga hadlay qiimaha ay maalintani leedahay,waxaanu yidhi”Maanta waa maalin loo aqoonsaday in laysku baraarujiyo muhiimada indho qabku leeyahay iyo ka hortaga indho la´aanta, oo caalamka oo dhan laga hadlayo, oo la iskuna baraarujinayo indho la´aanta”.

Isaga oo hadalkiisa sii watana waxa uu yidhi”Aragtidu waa shay aad muhiim ugu ah nolosheena iyo jiritaankeena, waxaan ILAAHAY ka baryeynaa in inteena indhaha qabta uu innaga bad-baadiyo cudurka indho la?aanta, inta indha beesheyna laba aragtiyoodbaa jiree in ILAAHAY u xoojiyo aragtida labaad oo qalbiga ah.”
“Waxa muhiim ah in la ogaado in indha la´aantu ay tahay wax laga hor tagi karo sidaa la sheegay, 80% waa wax la daweyn karo ama laga hor tagi karo waxaan dadweynaha indha qaba ku baraarujinayaa in si joogto ah ula socdaan ama ay dhakhaatiirta u geeyaan indhahooda ugu yaraan sanadkiina ay hal mar is baadhaan, taasi waa muhiim,dadka aragtidoodu liidato waxaan u soo jeedinayaa inay si dhakhso ah dakhtar ugu tagaan, dadka indhaha la´ana waxa farayaa maadaa ay imika indho la?aanta wax ka qabashadeedu sarayso in iyaga iyo eheladoodu-ba ay la soo xidhiidhaan xarumaha wax laga qaban karo”.Ayuu yidhi Wasiir Xagla-toosiye.

Dr.Cabdisamad Xasan Haye oo ka mid ahaa dhakhatiirta kulankasi ka hadlay ayaa waxa uu ka sheekeeyey muhiimada uu xuska Maalinta araga adduunku uu leeyahay,waxaanu yidhi”Kulankan maantu waa mid taariikhiya oo horena aan u dhicin, dadka indhaha ka shaqeeya oo meelo kala duwan isaga yimid ayaa maanta halkan ku kulmay,muhiimada uu leeyahayna waa mid weyn, waxaana ay ina tusineysaa waji-cusub oo inoo bilaabmay oo ah inaan si wada jir ah ula dagaalano arag yarida inagoo ka kala socona meelo kala duwan”.

Madaxa qaybta Caafimaadka ee Hay´ada Manhal Dr. Maxamed Axmed Shiine oo isaguna kulankaasi ka hadlay ayaa faah-faahin ka bixiyey heerka indho la´aanta ee dalka waxaanu yidhi?Marka aynu eegno heerka Somaliland ee indho la?aanta waxa lagu qiyaasaa1.2% (Boqolkiiba hal dhibic laba) inay indho la?a yihiin,taas macnaheedu waa Sodon kun oo qof (30,000) oo indho la?a ayaa Somaliland gudaheeda jooga, sanad walba waxa ku soo biira oo indha beela sadex kun (3,000) oo cusub.”.

Dr.Shiine waxa uu sheegay in kor-u-kac uu yimid daweynta dadka xanuunkaasi ku dhaco waxaanu yidhi “Qaliinka loo sameeyo dadka indhaha la?a wuu is bedelay ilaa 2004tii, WHO-na waxay ku qiyaasaysay in 254 qof la qali jiray Milyankii qof, laakiin sanadkii 2012-kii tiradeasi way todobada jeer laabtay,waxaanay gaadhay ilaa 1600-qof ayaa laga qalaa halkii Milyan ee qof,runtiina waa wax lagu faano”.

Wakiilada Hay?ada WHO ee Somaliland Marwo Aasiya Cismaan oo halkaasi ka hadashay ayaa ku baaqay in loo midoobo wax ka qabashada xanuunada indhaha ku dhaca,si loo yareeyo ayey tidhi indha la?aanta,waxaanay tidhi “Waxa loo baahan-yahay in bahda Caafimaadka ee Wasaarada iyo hay?adaha kale ee daneynaya indhaha inay isugu tagaan oo ay barnaamij gaara u samaayeen oo ay kaga hor tagaan xanuunadani”.
Waa markii ugu horeysay ee Somaliland laga xuso xuska maalinta araga adduunka oo ku beegan sanad-walba maanta oo kale 10 Octo 2013,

Wajaale News
Hargeysa Office
Please Contact wajalenews@gmail.com